گرما یکی از دشمنان اصلی سیستم‌های الکترونیکی به‌ویژه کامپیوتر و لپ‌تاپ است. هرچه هم که سیستم قدرتمندی با قطعات گران‌قیمت و پیشرفته داشته باشید، گرمای زیاد می‌تواند کل قدرت سخت‌افزار شما را به هیچ تبدیل کند. به‌همین دلیل، سیستم‌های کامپیوتری از دو نوع خنک کننده Active و خنک کننده Passive برای کاهش دمای سیستم استفاده می‌کنند.
خنک کننده فعال چیست؟
خنک‌کننده فعال سیستمی است که در آن گرما به‌وسیله مکانیسم حرکتی خاصی از منبع آن دور می‌شود. برای مثال رادیاتور خودرو و کولرهای خانگی را می‌توان خنک کننده Active یا فعال به‌حساب آورد.
در سیستم‌های کامپیوتری این کار به کمک فن‌ها و هیت سینک‌ها انجام می‌شود که قطعاتی فلزی با رسانایی حرارتی زیاد هستند. هیت‌سینک گرما را از قطعه گرفته و سپس به وسیله هوای فن آن را از خود دور می‌کند. در بعضی سیستم‌ها این کار توسط مایعات خنک‌کننده و لوله‌ها انجام شده که به آن خنک کننده مایع گفته می‌شود. خنک‌کنندگی به روش غوطه‌ور سازی نیز از دیگر انواع خنک کننده‌های فعال استعملکرد خنک کننده Active
استفاده از خنک کننده فعال برای کامپیوترهای بزرگ که گرمای زیادی تولید می‌کنند بسیار کارآمد بوده و رواج زیادی دارد. درواقع، تفاوت اصلی فن کامپیوتر پسیو یا اکتیو را باید در عملکرد بهتر
انواع خنک کننده Active
خنک‌کننده‌های فعال به چند دسته اصلی تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند:
خنک‌کننده‌های بادی یا هوایی: این نوع خنک‌کننده‌ها از فن‌ها و هیت‌سینک‌ها برای دفع گرما استفاده می‌کنند. فن‌ها هوا را به سمت هیت‌سینک هدایت کرده تا گرما از قطعات الکترونیکی دور شود. این نوع خنک‌کننده‌ها معمولاً ارزان‌تر و نصب آنها آسان‌تر است.
خنک‌کننده‌های مایع: این سیستم‌ها از مایع خنک‌کننده برای انتقال گرما استفاده می‌کنند. مایع از طریق لوله‌ها به رادیاتور منتقل می‌شود و سپس توسط فن‌ها خنک می‌شود.
این نوع خنک‌کننده‌ها کارایی بالاتری دارند و برای سیستم‌های پرقدرت و اورکلاک شده مناسب هستند. خنک کننده‌های فعال در ایجاد سرما و کارایی قابل قبول‌تر آنها برای کاهش حرارت قطعات دانست.